به گزارش اقتصاد شرق، به نقل از ایرنا_ در جلسه علنی روز سه‌شنبه مجلس شورای اسلامی بررسی تقاضای عده‌ای از نمایندگان مجلس در مورد لغو رسیدگی به طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های‌اجتماعی طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی در دستور کار قرار گرفت و نمایندگان با ۱۳۰ رای موافق، ۱۲۱رای مخالف و ۷ رای ممتنع از ۲۶۲ نماینده حاضر با بررسی این طرح در صحن علنی مجلس مخالفت کردند تا طرح بر اساس اصل ۸۵ قانون اساسی در کمیسیون ویژه بررسی شود.

طرح فضای مجازی کسب‌وکارها را تهدید نمی‌کند

پیش از رای‌گیری «روح اله عباس‌پور» در مخالفت با بررسی تقاضای عده‌ای از نمایندگان مجلس در مورد لغو رسیدگی به طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی فضای مجازی و ساماندهی پیام‌رسان‌های‌اجتماعی طبق اصل هشتاد و پنجم (۸۵) قانون اساسی، گفت: اگر این طرح در صحن علنی بررسی شود تنها فرصت در اختیار دو نفر موافق و دو نفر مخالف قرار می‌گیرد و بسیاری از فرصت‌های بررسی از دست مجلس خارج می‌شود، اما با بررسی طرح در کمیسیون ویژه فرصت برای متخصصین این حوزه  فراهم خواهد شد.

وی با بیان اینکه اگر طرح در صحن علنی بررسی شود افراد متخصص نمی‌توانند اظهارنظر کنند، عنوان کرد: با بررسی طرح مذکور در کمیسیون مشترک همه منتقدین، موافقین و دانش‌آموختگان حوزه فضای مجازی می‌توانند نظرات خود را به صورت مبسوط اعلام کنند.

نماینده بوئین زهرا ادامه داد: در این طرح فیلترینگ و مسدودیتی وجود ندارد. در کشوری مانند آمریکا به عنوان تولیدکننده این گونه محتواها ۲۷۰ قانون وجود دارد و حتی در آلمان بر مبنای قوانین خود برای متخلفین در پلتفرم فیسبوک که مقررات را رعایت نمی‌کند جریمه ۴۵۰ دلاری در نظر گرفته است.

وی با بیان اینکه امروز گذرگاه امن مرزی نداریم و پلتفرم‌های خارجی سطح‌بندی برای ارائه خدمات‌رسانی را رعایت نمی‌کنند، تصریح کرد: در ماده ۱۳ طرح صیانت از حقوق کاربران فضای مجازی، کاربران فضای مجازی مورد توجه جدی قرار گرفته‌اند و برای آن‌ها صندوقی تشکیل می‌شود. کاربران امکان استفاده از خدمات این صندوق برای برگزاری کلاس و ارائه خدمات سالم به کودکان و نوجوانان را دارند.

عباس‌پور با تاکید بر اینکه اگر طرح مذکور براساس اصل ۸۵ بررسی شود، قانون به صورت آزمایشی اجرا می‌شود و بعد از ۳ تا ۵ سال اگر اشکالاتی مشاهده کنیم مجددا طرح در صحن علنی بررسی می‌گردد، عنوان کرد: همه محتوای این طرح امروز در قالب تصمیم‌گیری و تصمیم‌سازی شورای عالی فضای مجازی مورد توجه جدی قرار گرفته است.

وی ادامه داد: افرادی که در حوزه اقتصاد دیجیتال فعالیت می‌کنند گاهی مورد سرقت و حمله قرار می‌گیرند اما دستگاه قضایی نیز قوانین و مقررات مبنایی که بتواند براساس آن تصمیم‌گیری کند در اختیار ندارد. از طرفی پلت فرم‌های خارجی پاسخگو نیستند و سطح‌بندی ارائه خدمات را در ایران رعایت نمی‌کنند. اما برای کشورهای خود که حتی سکولار نیز هستند سطح‌بندی‌ها را برای گروه سنی کودکان، نوجوانان، جوانان و بزرگسالان رعایت می‌کنند.

وی با بیان اینکه برخی افراد اعلام می‌کنند که با اجرای طرح صیانت از حریم کاربران فضای مجازی، کسب و کارهای فعال در فضای مجازی تهدید می شود، گفت: نه تنها کسب وکارها در فضای مجازی با اجرای طرح مذکور تهدید نمی‌شوند بلکه برای ۴۰۰ تا ۵۰۰ هزار نفر دانش آموخته فضای کسب وکار ایجاد می شود. همان‌گونه که در فضای واقعی و برای سرمایه‌گذاری به امنیت نیاز داریم در فضای مجازی نیز باید شرایط فراهم شود. در این طرح امنیت اقتصادی ایجاد شده است.

لازمه شکل‌گیری چنین قانونی وجود پیام‌رسان‌های داخلی باکیفیت است

«محمدحسین فرهنگی» در موافقت با طرح لغو بررسی، گفت: موضوع این است که ساماندهی فضای مجازی از حقوق مردم است و از طرفی  بیان می‌شود که در حوزه جرائم رایانه‌ای قوانین کافی نداریم در حالی که این استدلال به هیچ وجه درست نیست.

وی با اشاره به وجود قانون تجارت الکترونیک که بخشی از مواد آن مربوط به جرائم در این حوزه است، گفت: این قانون در سال ۱۳۸۲ به تصویب رسیده و دارای ۸۱ ماده است.

فرهنگی ادامه داد: همچنین قانون مستقل دیگری با عنوان قانون جرائم رایانه‌ای داریم که در سال ۱۳۸۷ به تصویب رسیده و موضوعاتی از قبیل کلاهبرداری و سوء استفاده از فضای مجازی در این قانون گنجانده شده است.

نماینده مردم  تبریز یادآور شد: همچنین قوانین دیگری مانند نحوه مجازات تخلفات فعالیت‌های غیرمجاز سمعی و بصری، وجود دارد بنابراین برای اینکه کسی بخواهد حقوق تضییع شده خود را در فضای مجازی احیا کند، قانون وجود دارد لذا نباید این موضوع به صورت شتاب‌زده در یک کمیسیون با استفاده از اصل ۸۵ قانون اساسی مورد بررسی قرار گیرد.

وی با بیان اینکه لازمه شکل‌گیری چنین قانونی وجود پیام‌رسان‌های داخلی باکیفیت است، اضافه کرد: وجود چنین پیام‌رسان‌هایی در کشور زمان‌بر است؛ ما در آستانه تشکیل دولت جدید هستیم که شاید قصد داشته باشد تصمیماتی برای حمایت از پیام‌رسان‌های داخلی بگیرد بنابراین باید اجازه دهیم نظرات کارشناسی توسط دولت جدید و وزارت ارتباطات جدید نیز واصل شود.

فرهنگی با بیان اینکه این طرح در چندین قالب، در ابتدا با ۲۰ ماده، در ادامه با ۳۴ ماده و اخیراً نیز در قالب ۳۷ ماده مطرح شده است، گفت: آیا درست است که پولی که از محل وصول عوارض مخابرات گرفته شود و قرار است برای توسعه مخابرات مناطق محروم استفاده شود، صرف ایجاد یک پلتفرم پیام‌رسان داخلی شود؟ آیا این محل مصرف، محل هزینه‌کرد درستی است؟

نماینده مردم تبریز در مجلس تصریح کرد: همچنین اگر راه‌حل‌های جدیدی برای توسعه پیام‌رسان‌های داخلی در بودجه در نظر گرفته شود، تصمیم درستی خواهد بود تا با این تصمیم علاوه بر حفظ اشتغال ۱.۵ میلیون شغل در فضای مجازی موجبات رشد پیام‌رسان‌های داخلی را نیز فراهم کند.

وی با بیان اینکه در حوزه خانوادگی، صنفی و قشری استفاده‌های فراوانی از پیام‌رسان‌های فعال فعلی صورت می گیرد، عنوان کرد: آیا تصمیم بررسی این طرح در قالب اصل ۸۵ مغایر با اصل تفکیک قوا نخواهد بود؟ آیا بسترهای اجرایی مورد نیاز برای اجرای این طرح در نظر گرفته شده است.

فرهنگی با یادآوری اینکه در ابتدای شروع به کار مجلس  یازدهم تأکید ویژه‌ای بر موضوع شفافیت بود، گفت: مطرح شدن این مسائل در صحن قابل ثبت و ضبط است، اما آیا چنین امکانی در کمیسیون مشترک اصل ۸۵ امکان‌پذیر است؟ حتی ممکن است تصمیماتی که در کمیسیون مشترک اتخاذ می‌شود با تصمیمات شورای عالی فضای مجازی که به دستور رهبری شکل گرفته مغایرت داشته باشد.

وی خاطرنشان کرد: در صدر اصل ۸۵ قانون اساسی آمده است که اختیار قانون‌گذاری با نماینده بوده و قابل واگذاری به هیچ‌کس نیست و اصل ۸۵ یک استثنا است.

مجلسی که شعار شفافیت داد چرا می‌خواهد بررسی طرح را در تاریکی پیش ببرد؟

«مجتبی توانگر» نیز به عنوان طراح طرح لغو بررسی طرح حمایت از حقوق کاربران و خدمات پایه کاربردی در فضای مجازی براساس اصل ۸۵ قانون اساسی در سخنانی گفت: آنچه در اصل ۸۵ پیش‌بینی شده مربوط به موارد ضروری است که اغلب دارای اهمیت بالایی است، اما این طرح از حمایت کافی برخوردار نیست. از سویی دیگر این طرح هنوز ناپخته است و زندگی، آموزش و کسب و کار بخش قابل توجهی از جامعه تحت تاثیر این طرح قرار می‌گیرد.

نماینده مردم تهران افزود: این طرح به اعتماد بین مردم و نظام کمکی نمی‌کند و حتی پاسخگوی منویات رهبری نیست. همچنین در این طرح به توسعه و بومی‌سازی پلت‌فرم‌های داخلی کمک نشده و برای کاربران و کسب‌وکارها محدودیت و مانع ایجاد می‌کند. از طرفی امروز بسیاری از زمینه فناوری اطلاعات دچار تحریم‌های ظالمانه هستند و این طرح تحریم‌ها را تشدید می‌کند.

وی با بیان اینکه برخی از مواد این طرح خام و مخرب است  و سبب اخلال جدی در سازوکار حاکم بر فضای مجازی می شود، گفت: در این طرح حتی اهداف طراحان دلسوز آن نیز محقق نمی‌شود. این طرح منجر به فرار نخبگان از کشور می‌شود و اجرای کوتاه‌مدت آن نیز آثار زیان‌باری به دنبال دارد. مجلسی که شعار شفافیت را داد چرا می‌خواهد بررسی این طرح را در تاریکی پیش ببرد؟

توانگر با بیان اینکه  ساماندهی فضای مجازی از اهمیت بالایی برخوردار است، گفت: این طرح ایراداتی دارد که نیاز به بازنگری اساسی است و اصلاح آن نیز نیاز به مشارکت تمام نمایندگان دارد و باید این طرح خارج از اصل ۸۵ و در صحن علنی مجلس شورای اسلامی بررسی شود.

توانگر در ادامه تاکید کرد: در جلسه غیرعلنی مجلس شورای اسلامی که دو هفته پیش برگزار شد طراحان این طرح گفتند که مخالفان آن تحت تاثیر صهیونیست‌ها هستند، در حالی که بنده از عمق جان می‌گویم که ما حاضریم جان ناقابل خود را برای مبارزه با رژیم صهیونیستی فدا کنیم. طراحان این طرح گفتند که شورای عالی فضای مجازی با این طرح موافق است اما بنده سوال کردم و آن‌ها این امر را رد کردند حتی سخنگوی شورای نگهبان نیز صراحتا اعلام کرد هیچ هماهنگی قبلی درباره طرح با آن‌ها نشده است. 

نمایندگان مراقب عملیات روانی دشمن در فضای مجازی باشند

«رضاتقی‌پور» نیز در مخالفت گفت: نگرانی از طرح کمیسیون فرهنگی با عملیات شناختی توسط دشمنان ایجاد و متاسفانه توسط برخی دوستان داخلی و همکاران تشدید شد. نمونه آن اظهارات طراحان لغو رسیدگی به این طرح براساس اصل ۸۵ بود که کار دشمنان را به نام دوستان نوشتند.

نماینده مردم تهران افزود: نمایندگان در مورد ضرورت اصل ۸۵ صحبت نکردند، بلکه همراه با عملیات شناختی دشمنان با اصل طرح مخالفت کردند و جزئیات آن را توضیح دادند. مشخص است که می خواهند مجلس را از حق قانون‌گذاری در حوزه فضای مجازی محروم کنند.

وی با اشاره به فرمایشات رهبر معظم انقلاب درباره فضای مجازی، افزود: رهبر معظم انقلاب تاکید داشتند که مدیریت فضای مجازی جزو مسائل مهم است. که مسئله‌ای بلندمدت بوده و مسئله‌ای کوتاه و میان‌مدت نیست، بلکه جزو مسائل نزدیک ما است و نباید آن را به سال آخر موکول کنیم و باید توجه کرد که دچار مسائل حاشیه‌ای، بی‌اهمیت، فرعی و بی‌اولویت نشویم.

عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس شورای اسلامی یادآور شد: امروز فضای مجازی کشور اشغال شده است و باید قانون‌مند شود، چرا مخالف قانون هستید؟ چرا قانون‌گریزی می‌کنید و از قانون می‌ترسید؟ براساس قانون می‌خواهید منافع ملت را تامین و از کسب‌وکارها حمایت کنید. چرا از این طرح می‌ترسید؟

وی گفت: نمایندگان باید مراقب باشند که عملیات روانی دشمن تصمیم درست آن‌ها را عوض نکند. البته برخی می‌گویند می‌خواهید در مورد این طرح شتاب‌زده عمل کنید، در حالی که در صحن محدودیت زمانی داریم و باید شتاب‌زده و سریع آن را بررسی کنیم، اما در کمیسیون با حضور متخصصان بررسی و پخته‌تر می‌شود. پیشنهاد می‌کنیم که از ۹ کمیسیون تخصصی در کمیسیون مشترک حضور داشته باشند و همچنین نماینده معاون قوانین و شورای نگهبان نیز حضور پیدا کنند.

تقی‌پور با بیان اینکه نمایندگان نباید اجازه دهند جوسازی، فضاسازی و هوچی گری بر مطق غلبه کنند، عنوان کرد: دغدغه این طرح کسب‌وکارهاست و از روز گذشته نشست‌هایی را با صاحبان کسب‌وکارها برگزار کردیم و طبق روال مجلس طبیعی است که تمامی صنوف، انجمن‌ها و کارشناسان در کمیسیون تخصصی حضور یابند.

وی ادامه داد: کمیته فناوری اطلاعات مجلس و رییس آن که در کمیسیون صنایع حضور دارند، با اصل ۸۵ شدن طرح مخالف بودند، اما با توضیحات ارائه شده، امروز بیان کرد که بررسی این طرح در کمیسیون تخصصی عاقلانه‌تر است.

 زمان و شرایط مناسبی برای ارائه طرح فضای مجازی نیست

«عبدالناصر درخشان» نیز به عنوان نماینده موافق طرح لغو رسیدگی به طرح حمایت از حقوق کاربران در فضای مجازی، گفت: روز گذشته بیش از ۵۸۸ نفر از هموطنان کشور بر اثر کرونا فوت کردند. اکنون چنین موضوعاتی دارای اهمیت است و باید به آن پرداخت. البته منکر اهمیت فضای مجازی نیستیم ولی باید شرایط و موقعیت را در نظر گرفت.

نماینده مردم ایرانشهر با بیان اینکه بررسی این طرح یک کار تخصصی است، گفت: اگر این با حضور متخصصان، نخبگان مردمی و گلچین‌های مجلس در کمیسیونی مشترک بررسی شود، خلاف بحث شفافیت آراء است.

وی ادامه داد: برای جایگزینی جستجوگرهای خارجی، جستجوگر یوز ایجاد شد اما اطلاعات این جستجوگر برای سال ۲۰۰۷ است. از طرفی بسیاری از موضوعات اقتصادی امروز در پلتفرم‌های خارجی اجرا می‌شود و کودکان و نوجوانان ما برای آموزش به این پلتفرم‌ها وابسته شده‌اند البته موافق وجود فضای مجازی بدون ضابطه نیستیم و باید کنترل شود اما این اقدام باید به صورت کارشناسی و شفاف انجام شود.

درخشان با بیان اینکه بدسلیقگی‌هایی در خصوص زمان و موقعیت ارائه طرح صورت گرفته است، گفت: این موضوع در اوج وجود تنش‌ها و بحران‌های کشور و در زمانی که تمام مردم نگاهشان در این مسائل به مجلس دوخته شده بود، مطرح شد.

نماینده مردم ایرانشهر با بیان اینکه در صورت اتخاذ تصمیم غلط باید در تاریخ به مردم پاسخگو باشیم، عنوان کرد: امروز مردم آموزش، کسب‌وکار و زندگی خود را از طریق فضای مجازی مهیا می‌کنند پس چرا باید این فضا قطع شود.

وی اظهار کرد: امروز تمام مبادلات با کشورها از طریق فضای مجازی انجام شده و از روی میزان استفاده شهروندان از این فضا، بی‌سوادی و باسوادی آن‌ها سنجیده می‌شود. مجلس نقطه امید مردم و متعلق به آن‌ها است و قرار نیست تصمیمات خود را در فضایی به دور از چشم ملت بگیرند.